MEP Duinen

In 2009 is voor de kust van Delfland ter hoogte van ‘s-Gravenzande een nieuw duingebied aangelegd. Dit nieuwe duingebied geldt als compensatie van effecten van toegenomen stikstofdepositie die na in gebruik name van Maasvlakte 2 worden verwacht in Natura 2000-gebieden Voorne’s Duin en Solleveld & Kapittelduinen.

Als compensatie moet hier 9,8 hectare van het habitattype ‘Grijze duinen’ (H2130), 6,1 hectare ‘Vochtige duinvalleien’ (H2190) en één groeiplaats van de groenknolorchis worden ontwikkeld. Deze compensatie moet zijn gerealiseerd voor 2033. Dan is de Maasvlakte 2 volledig in bedrijf.

Fig_1_ Voorbeeld van een grijs duin
Voorbeeld  Grijze duin1
Fig_2_.afphoto_cropped
Voorbeeld Vochtige duinvallei1

1 Bron: IJff, S., van der Valk, B., 2020, Leidraad beheer Spanjaards Duin, Update 2020, Deltares rapport nr 11205731-002-ZKS-0001 (concept)

Spanjaardsduin

In 2010 is het gebied overgedragen aan het Zuid-Hollands Landschap en het wordt sindsdien Spanjaards Duin genoemd.

IMG_7521_cr_Foto Marjon Paas
Spanjaardsduin, fotocredit: Marjon Paas

De ontwikkelingen in en van Spanjaardsduin zijn sinds de aanleg nauwkeurig gemonitord.  Grondwater, zanddynamiek, en vegetatieontwikkeling worden nauwkeurig gemeten. De resultaten worden gebruikt om te onderzoeken of de doelhabitats in 2033 worden behaald of dat het beheer moet worden bijgestuurd.

Samenwerking tussen de Haven van Rotterdam, Rijkswaterstaat, Deltares, Provincie Zuid-Holland, het Zuid-Hollands Landschap, RoyalHaskoningDHV en diverse kennisinstituten en adviesbureaus zorgen samen voor een succesvolle integrale aanpak. Deze partijen bespreken de monitoringsresultaten, alternatieve ingrepen en details van de ontwerpen. Dit resulteert in een gedragen beslissing.

De ervaring en de data van het Spanjaards Duin project zijn al gebruikt voor andere ingrepen langs de Nederlandse kust. Zoals de Zandmotor en de Hondsbossche Duinen. Het projectteam heeft ook alle data vrij beschikbaar gesteld. Alle stakeholders kunnen de data gebruiken. De vrij beschikbaar gestelde data draagt zo bij aan een beter begrip van het Nederlandse kustsysteem.

Monitoringprogramma

Voor de monitoring van de ontwikkelingen in het gebied is een meetcampagne opgezet. Gedurende 10 jaar na de aanleg werden veranderingen in het gebied gevolgd. Dit traject is inmiddels afgerond. Een deel van de monitoringen worden voortgezet. De plannen hiervoor zijn momenteel (eind 2021) nog in ontwikkeling.

De gegevens van de afgeronde monitoringen zijn overgezet naar het Rijkswaterstaat Project Archief. De gegevens zijn beschikbaar via rwsprojectarchief.openearth.nl/downloads/Spanjaardsduin.

Dit archief wordt gebruikt voor afgesloten projecten. Het archief is voorzien van een data portaal waar gegevens beschikbaar gemaakt en gevisualiseerd worden: waterinfo-extra.rws.nl/download-data/.

De monitoringen zijn uitgewerkt volgens de volgende thema’s:

  • Morfologie
  • Flora en fauna
  • Vegetatieontwikkeling
  • Grondwaterkwantiteit en -kwaliteit
  • Luchtkwaliteit

Spanjaardsduin – MEP Duinen portaal

Betrokken partijen hebben in onderlinge samenwerking een dataportaal opgezet voor de ontsluiting van gegevens en informatie van het project.

Het portaal is nog tot 1 januari 2022 beschikbaar via mepduinen.openearth.nl/.

Het bevat naast de hierboven genoemde informatie ook nog alle rapportages en meer functionaliteiten (o.a. ‘tijdreizen’ door de vegetatieontwikkeling).

Het datarapport van het project is te vinden op: rwsprojectarchief.openearth.nl/downloads/Spanjaardsduin/doc/

Meer informatie

Vegetatietypen 2013
Vegetatietypen Spanjaardsduin 2013 (Screenshot MEP Duinen Portaal 2021-11-11)
Vegetatietypen 2020
Vegetatietypen Spanjaardsduin 2020 (Screenshot MEP Duinen Portaal2021-11-11)